یکی از مفاهیمی که فارکس را از دیگر بازارهای مالی متمایز می‌کند، وجود اهرم (Leverage) است. این ابزار به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا با سرمایه‌ای اندک، موقعیت‌های بزرگی در بازار باز کنند. اما استفاده نادرست از اهرم می‌تواند به سرعت باعث از بین رفتن کل سرمایه شود. در این درس، به بررسی کامل و کاربردی مفاهیم اهرم (Leverage) و مارجین (Margin) در فارکس می‌پردازیم.
آموزش فارکس رایگان در 50 جلسه از مبتدی تا پیشرفته
🏗 اهرم (Leverage) چیست؟
اهرم در فارکس مانند یک وام از طرف بروکر به شماست. این ابزار به شما اجازه می‌دهد تا قدرت خرید خود را چندین برابر کنید، بدون اینکه واقعاً آن مقدار پول را در اختیار داشته باشید.
🔍 تعریف ساده:
اهرم یعنی با مقدار کمی سرمایه، معاملات بزرگ‌تری انجام دهید.
🎯 مثال ساده:
اگر در حساب خود فقط ۱۰۰ دلار داشته باشید و از اهرم 1:100 استفاده کنید، می‌توانید معامله‌ای به اندازه ۱۰,۰۰۰ دلار انجام دهید.
| اهرم | قدرت خرید (برای ۱۰۰ دلار) |
|---|---|
| 1:1 | 100 دلار |
| 1:10 | 1,000 دلار |
| 1:50 | 5,000 دلار |
| 1:100 | 10,000 دلار |
| 1:500 | 50,000 دلار |
💡 مزایا و معایب اهرم
✅ مزایا:
- امکان شروع با سرمایه کم
- دسترسی به معاملات بزرگ‌تر
- افزایش سود بالقوه در معاملات موفق
❌ معایب:
- افزایش ریسک و احتمال ضرر بالا
- کوچک‌ترین نوسان می‌تواند سرمایه را از بین ببرد
- اگر بدون مدیریت ریسک استفاده شود، بسیار خطرناک است
⚠️ همیشه به یاد داشته باشید: اهرم بالا مانند شمشیر دو لبه است!
🏦 مارجین (Margin) چیست؟
مارجین مقدار پولی است که برای باز کردن یک معامله از حساب شما نزد بروکر قفل (مسدود) می‌شود. این مبلغ در واقع وثیقه‌ای است که نشان می‌دهد توان پرداخت بخشی از معامله را دارید.
🔍 مارجین = سرمایه‌ی تضمینی برای استفاده از اهرم
🎯 مثال:
شما می‌خواهید ۱ لات از EUR/USD را با اهرم 1:100 معامله کنید.
حجم ۱ لات = 100,000 یورو
با اهرم 1:100، فقط به 1% سرمایه نیاز دارید:
✅ مارجین مورد نیاز = 1,000 یورو
📊 تفاوت بین اهرم و مارجین
| مفهوم | تعریف | هدف |
|---|---|---|
| اهرم | نسبت افزایش قدرت معامله | افزایش حجم معاملات با سرمایه کم |
| مارجین | پولی که برای باز کردن معامله قفل می‌شود | وثیقه‌ای برای استفاده از اهرم |
فرمول ساده:
مارجین = حجم معامله ÷ اهرم
🔁 مارجین کال (Margin Call) چیست؟
اگر ضررهای شما زیاد شود و موجودی آزاد حسابتان (Free Margin) کمتر از حداقل مورد نیاز باشد، بروکر پیامی به شما ارسال می‌کند به نام:
📢 Margin Call
این هشدار به شما می‌گوید که یا باید:
- پول بیشتری به حساب واریز کنید، یا
- بخشی از معاملات را ببندید
در غیر این‌صورت، بروکر ممکن است به‌طور خودکار معاملات شما را ببندد. این اتفاق را Stop Out می‌نامند.
📐 موجودی حساب در متاتریدر – آشنایی با مفاهیم مهم
در پلتفرم معاملاتی (مثل MetaTrader)، با اصطلاحات زیر مواجه خواهید شد:
| اصطلاح | توضیح |
|---|---|
| Balance | موجودی اولیه حساب (بدون احتساب معاملات باز) |
| Equity | موجودی واقعی با احتساب سود/زیان لحظه‌ای |
| Margin | مارجین قفل‌شده برای معاملات باز |
| Free Margin | مقدار باقی‌مانده برای باز کردن معاملات جدید |
| Margin Level | نسبت Equity به Margin (اگر زیر 100% برود، خطر مارجین کال وجود دارد) |
🧮 مثال کامل از محاسبه اهرم و مارجین
فرض کنیم:
- حساب شما = 1,000 دلار
- اهرم = 1:100
- می‌خواهید 0.1 لات معامله کنید (معادل 10,000 دلار)
✅ مارجین مورد نیاز = 10,000 ÷ 100 = 100 دلار
یعنی از 1,000 دلار شما، 100 دلار قفل می‌شود و بقیه برای معاملات دیگر آزاد است.
🎯 چطور از اهرم به‌درستی استفاده کنیم؟
🔹 اهرم را متناسب با تجربه خود انتخاب کنید.
🔹 در ابتدا با اهرم‌های پایین‌تر مثل 1:10 یا 1:20 شروع کنید.
🔹 همیشه قبل از باز کردن معامله، مقدار مارجین مورد نیاز را محاسبه کنید.
🔹 از Stop Loss استفاده کنید تا در برابر نوسانات بازار محافظت شوید.
🔹 هرگز کل موجودی خود را در یک معامله ریسک نکنید.
💬 آیا اهرم بالا همیشه بد است؟
خیر! اهرم بالا در صورت مدیریت صحیح ریسک می‌تواند مفید باشد، مخصوصاً برای اسکالپرها (معامله‌گران کوتاه‌مدت). اما اگر تازه‌کار هستید، استفاده‌ی ناآگاهانه از اهرم بالا ممکن است به سرعت منجر به کال مارجین و نابودی سرمایه شود.
✅ بهترین رویکرد:
از اهرم بالا استفاده کن، اما فقط در صورتی که:
- حجم معامله را کوچک نگه داری
- استاپ لاس مناسب داشته باشی
- مدیریت سرمایه را رعایت کنی
🧠 جمع‌بندی
در این درس با دو مفهوم بسیار مهم در بازار فارکس آشنا شدیم:
🔹 اهرم (Leverage):
افزایش قدرت خرید با استفاده از منابع قرضی بروکر
🔹 مارجین (Margin):
مقداری از سرمایه که برای باز نگه‌داشتن معامله کنار گذاشته می‌شود
این دو مفهوم به‌هم‌پیوسته هستند و نقش کلیدی در مدیریت ریسک، اندازه معاملات و موفقیت بلندمدت شما در بازار دارند.
